Blog

Jasmin Lee Cori tarafından kaleme alınmış olan Var Olan Annenin Yokluğu... “Anne oradayken bile her şeyi eksik olan, bir şekilde ayakta kalmış o annesiz çocuğa… Bu kitap senin için” diye başlayan bu eser adından ve de vurucu cümlesinden anlaşıldığı üzere annelik kavramından başlayarak günümüzde çok basite alınan ama aslında hiç de basit olmayan annelikle ilgili bir çok ayrıntıya yer veriyor. Yeterince “iyi anne”lik (good-enough mother) kavramı üzerinde duruyor ve bu çerçeveden anneliği değerlendiriyor. Bebeğin annesiyle kurduğu ilişkinin gelecek dönem yaşantılarını nasıl etkilediğini anlatıyor. Yeterince “İyi “Anne” terimi ünlü pediatr ve psikanalist Winnicott tarafından bir çocuğa hayata iyi bir başlangıç yapabilmesi için gerekli olanları yeterli bir biçimde sağlayabilen anne için kullanılmıştır (Cori, 2013). Aynı zamanda yeterince iyi anne büyüyen çocuğun yaşamdaki engellemeleri kaldırmasını destekleyen kişidir. Winicott yeterince “İyi Anne”liğin ilk adımı olarak çocuğa uyum sağlayabilmenin gerekliliğini aktarmıştır.

Peki yeterince iyi annelik olarak kabul edebileceğimiz mesajlar neler olabilir?

Burada olduğun için mutluyum:  Bu mesaj bebeğe/çocuğa onun değerli ve istenen birisi olduğunu belirten davranışlar yoluyla verilir.

Seni görüyorum:  Bebeğin/çocuğun görülme ve tanınma isteğini karşılayıcı davranışlarla verilir. Bebeğin/çocuğun neyi sevip neyi sevmediğini bilmek ve ona göre davranmak “seni görüyorum” mesajını doğrudan bebeğe/çocuğa iletir.

Benim için özelsin:  Söz ile söylemekten ziyade bebeği/çocuğu olduğu gibi görme ve o şekilde kabul etme yoluyla verilir.

Saygı duyuyorum: Bebeğin/çocuğun eşsizliğini desteklemek, seçimlerini ve kararlarını kabul ettiğimizi belirtmek bu mesajı çocuğa iletir. Onu olduğu kişi olarak değerli bulduğumuzu anlatırken bebek/çocuk kendisinin içten bir şekilde sevildiğini hisseder ve kendi eşsiz varlıklarını ifade etmek için cesaret sahibi olurlar.

Seni seviyorum:  Sevgiyi sözcüklerle ifade etmek yerine dokunarak, ses tonunu yumuşak ve naif olarak sergileyerek, vücut dilini etkili kullanarak ve bebeğe/çocuğa gösterilen özen ile vermek çok daha etkilidir. Çevre sahiplenme ve kollanma duygusunu güvenli bir şekilde verirse bebek/çocuk bu duyguyu da sevgi olarak algılar.

İhtiyaçların benim için önemli. Benden yardım isteyebilirsin:  “Sana bakmak zorunda olduğum için bakıyorum” demek yerine veya bunu hissettirmek yerine “Sana bakacağım, çünkü bu gerçekten önemli.” cümlesini telaffuz etmek bebeğin/çocuğun bu mesajı almasını sağlar.

Buradayım. Sana zaman ayırırım:  Bu mesaj annenin ulaşılabilir olduğunu, bebeğe/çocuğa öncelik verdiğini ifade eder. “Buradayım, bana güvenebilirsin, ortadan kaybolmayacağım” demenin bir yoludur. Bu bebekte/çocukta rahatlık ve güven hissi oluşmasını sağlar.

Seni güvende tutarım:  “Seni korurum. Zarar görmene ve ezilmene izin vermem” şeklinde verilebilir. (Cori,2013)

Anneliği tatmış kadınlar anneliğin insanda eşsiz bir sevgi hissi oluşturduğunu babaların bile bu hissi bu boyutta algılayamadığını, anneliğin bir başka bambaşka bir duygu olduğunu söylüyorlar. İnsanın kendisinde böyle eşsiz bir sevgi uyandıran belki de hayatta en kıymet verdiği varlığa bazı davranış veya sözleriyle en büyük zararı verebileceği düşüncesi ise insanı ciddi anlamda endişelendiriyor. Anne zarar gelmesin diye uğraştığı bebeğine bazen bilinçsiz davranışlarıyla veya kitabın ana teması olan davranmayışlarıyla farkında olmadan en büyük zararı verebiliyor. Bu noktada bilinçli olmak öncelikli olarak annelere hemen ardından da babalara düşüyor. Sevgiyi ve huzuru olması gereken yerde olması gereken şekilde hisseden bebekler ilerleyen zamanlardaki sosyal ve duygusal ilişkilerini çok daha sağlıklı bir zemine oturtuyor. Daha sağlıklı bir birey olarak karşısına güçlükler çıksa bile daha kolay ve daha mutlu bir hayat yaşayabiliyor.

Sevgilerle..

Klinik Psikolog Rana FIRAT